Zwijndrechtse verbindingen om trots op te zijn
Deze week kwam er een delegatie uit België op bezoek naar Zwijndrecht. Dat was een delegatie uit Turnhout die kwamen kijken hoe de samenwerking in de regio Drechtsteden gaat. De samenwerking tussen de gemeenten Alblasserdam, H I Ambacht, Zwijndrecht, Dordrecht ,Papendrecht en Sliedrecht was in het verleden niet altijd zo geweldig.
Dordrecht was en is natuurlijk binnen Nederland een belangrijke stad in de geschiedenis maar heeft altijd een dominante positie gehad in de regio. Toch is de binding met Zwijndrecht en de ligging van Zwijndrecht ten op zichtte van Dordt belangrijk geweest. Niet alleen omdat bijvoorbeeld Burgemeester van Beveren hier op Develstein woonde maar ook de verbinding tussen de oevers.
De verbindingswegen liepen tot 1940 vooral via het eiland Dordrecht waarbij de veerponten vanaf het Veerplein de oversteekbare plaats waren en waar alle wegen naar toe leidden. Nou ja alle wegen, de Rotterdamse weg waarbij de naam al de plaats noemt waarvandaan en waarnaar toe de weg leidde.
En toch zie je telkens weer opnieuw de oude verbindingen opnieuw ontstaan. De rijkswegen hebben andere routes gekozen over bruggen en tunnels maar de mens zoekt altijd de kortste weg. In de praktijk zie je de olifantenpaadjes die men volgt. In mijn laatste column had ik het al over de F 16 die loopt van Rotterdam naar Dordrecht.
Feitelijk een bestaande fietsroute waarbij er op stukken een extra stukje fietspad bijkomt, zoals in Zwijndrecht . Die route leidt achter het station langs, de oude westelijke paralelweg, naar de brug. Op oude foto’s zie je dat die route vroeger anders gevolgd zou zijn door bijvoorbeeld de Da costa straat die niet ophield waar dat nu wel gebeurt.
Bij het bekijken van de oude foto s op zoek naar de verandering van het stratenplan en op zoek naar oude olifantenpaadjes stuit je op leuke beelden. Van aanplakzuilen tot urinoirs maar ook van vrolijke mensen die aan het feesten zijn of gewoon op pad voor het dagelijks werk. Daarin herken je dan weer veel van het zelfde van vandaag de dag.
In die actualiteit kom je dan ook de molens tegen . In het verleden had Zwijndrecht allerlei type molens maar ook in Dordrecht stonden die net als in Zwijndrecht gewoon op de dijk. Nu is de discussie over windmolens er weer en ook de locatie van de dijk ( bij de Lindt) lijkt de meest logische. De Zwijndrechtse molens stonden vooral in het gebied tussen de brug en de watertoren.
In de Belgische delegatie viel op dat men naast Turnhout ook Oud Turnhout had. Bij onderzoek blijkt dan dat Oud Turnhout eigenlijk het echte Turnhout is en toch is er dus het verschil maar zit het wel in de stadsregio die daar gevormd is. Daar gebeurde er blijkbaar ook iets wat hier gebeurt met de molens. Ze komen niet meer in Oud Zwijndrecht maar gewoon in Zwijndrecht te staan.
In 1572 was er de eerste vrije Statenvergadering in Dordrecht, vijftig jaar later wordt Cornelis van Beveren burgemeester van Dordrecht en gaat in Zwijndrecht wonen en als je zo door de geschiedenis heen loopt dan zie je dat gebieden en invloeden vanuit de staat en kerk een grote rol spelen.
Kijk je naar de handel dan zie dat die altijd de olifanten paadjes neemt en zich niet zo heel veel aantrekt van grenzen. Dat is ook typerend voor Zwijndrecht want daar zie je daar vaker gebeuren.
Eerst zit de veiling op een simpele manier aan de oever op zomerlust en verhuist in de doorgroei naar de Bruïnelaan om door te schuiven naar Barendrecht. De fabriek van de Berg en Jurgens wordt VOZ en daarna Unilever en nu weer Sime Darby met een eigenaar in Singapore. Zij lopen middels een ingelopen olifanten pad, de stadsbrug, van de Zwijndrechtse oever fabriek naar het Dordtse kantoor aan de Wilgenbos.
De rijstmolen of rijstpellerij kreeg in 1901 de Koning van Siam op bezoek en daar zie je dus meteen een historische connectie met Zwijndrecht en de oost. Op de Zwijndrechtse oevers werd er altijd al internationaal gewerkt . De Guano fabriek haalde grondstoffen uit de rest van de wereld om daarmee kunstmest te fabriceren en weer te exporteren de locatie is beter bekend als de Chemproa wat nu Brenntag heet. Zo zijn er nog wel meer voorbeelden te noemen.
Ook de verbinding met Dordrecht is vaak zichtbaar in oude schilderijen die vanaf Zwijndrechts oever zijn geschilderd en waar diezelfde oever vaak te zien is. Maar ook de galgenplaat waar de in Dordrecht veroordeelde mensen werden opgehangen is zo een verbinding. Wat vooral belangrijk blijft boven alle politieke of kerkelijke dan wel zakelijke keuzes is de identiteit van het gebied.
Dat zie je terug in het Belgische voorbeeld maar is nog steeds overal te merken . Mensen benoemen en voelen zich het buurtschap, het dorp of zelfs de straat waar ze geboren zijn of leven en wonen. Dat is dan ook de belangrijkste boodschap naar allen die hoe dan ook keuzes maken. Het maakt niet wie je bent of waar je vandaan komt maar respecteer de identiteit van de plek waar je bent of die je wil veranderen of besturen.
Want of je nou in Zwijndrecht België of Nederland bent je merkt dat mensen er fier op zijn zoals de Belgen dat mooi benoemen. En dat stukje trots was ook de kernboodschap van een aantal sprekers in de Drechtsteden die naar de Drechtraad kwamen om daar hun bijdrage te leveren.
Doe vooral dat waar je goed in bent in plaats van te kijken waar een ander goed in is en dat te proberen te kopiëren. Trots op eigen kennis en kunnen en de eigenheid van het gebied. Nederland is klein dus benoem altijd dat gebied als jouw achtertuin alsof het tot je eigen gebied behoort