100 jaar feest

08 juni 2012 door Willem Schneider

Er zijn een heleboel zaken die een mens kunnen raken. Dat wat je raakt kan je doen ontwaken als actievoerder, ondernemer, raadslid of gewoon bewogen mens in de maatschappij.


De gemeenten in Nederland zijn nu al zo een honderd jaar verenigt middels de vereniging Nederlandse gemeenten. In die honderd jaar is er veel veranderd in wetgeving  maar ook het aantal gemeenten. Met de komst van Heerjansdam naar Zwijndrecht is er zo een gemeente verdwenen waar je met handjeklap nog zomaar wat kon regelen.


Met het 100 jarig bestaan van de VNG is er een boek uitgegeven onder de titel ; “Tussen traditie en moderniteit”. De auteurs zijn Martijn van der Steen en Mark van Twist.
In een van mijn eerdere columns heb ik uit hun serie die gepubliceerd werd in het VNG blad wel eens aandacht besteed.


Mark van Twist is voormalig raadslid uit de gemeente Zwijndrecht voor D66 en is thans woonachtig in Dordrecht ( of eigenlijk Dubbeldam).
Mark is een van die raadsleden die past onder het hoofdstuk Moderniteit. Als student zat hij in de raad maar was altijd scherp en bij de les in voor verandering. Dat sloot wat mij betreft prima bij mij aan .

D66 nam in Zwijndrecht het initiatief om te komen tot een rekenkamer commissie en gedragen door de hele raad werd Mark daar voorzitter van. Het was de derde rekenkamer van Nederland  met de bijzonderheid dat er van alle fracties een vertegenwoordiger zat met Mark van Twist als onafhankelijk voorzitter en een onderzoeker secretaris Dick Koomen . Het was een novum dat zoiets ontstond want het was toch eigenlijk wel bedreigend voor een zittend college dat zomaar doorgelicht kon worden. Nu wil demissionair minister Spies deze klassieker opheffen dus hier zie je hoe snel dingen kunnen gaan.


Want hoe lang geleden was het niet dat raadsleden in Zwijndrecht in het geheel geen koffie of thee kregen voor of tijdens de vergadering? Dat was in de jaren zeventig zo. Raadsleden werden geacht keurig in pak te komen en het de gehele avond dan maar vol te houden zonder natje of droogje.

Oud raadslid Paul Hoogerwerf vertelde eens dat zij met thermoskannen gewapend het gemeentehuis betraden en hun eigen koffie schonken. Na die tijd werd er pas koffie en thee geserveerd en al vlot volgde een fris  drankje na half tien waarbij bijna net zo snel de alcohol erbij kwam. Jenever, rode wijn, witte wijn of gewoon bier.

Burgemeester Pijl Hogeweg was fervent gebruiker van de jenever waarover tal van anekdotes te vertellen zijn. Hij was ook nog een burgemeester met statuur. Hij bestuurde Zwijndrecht als een kleine onderkoning waarbij iedereen zijn gezag accepteerde.
 

Als je in het boek van de VNG kijkt dan zie je mooie oude foto s die het verhaal vertellen maar over het algemeen is dit boekwerk echt leuk om door te lezen. Raads en college leden die dit jaar naar het VNG congres  in Den Haag gingen kregen dit boekwerk  van 240 pagina s gratis ter beschikking. In het boekwerk staan dan ook de foto s van eerdere congressen. Congressen die door de jaren heen net als in de Zwijndrechtse  perikelen steeds verder overladen werden als een echt feestprogramma met veel alcohol, eten en ander vertier.


De hedendaagse prijs voor een bezoek is dan ook 800 euro per persoon. Dit jaar was een extraatje een optreden van de Golden Earing waar een aantal raadsleden uit Zwijndrecht wel gecharmeerd waren, vooral de Tits en Ass sprak sommigen bijzonder aan. Niet alle fracties waren vertegenwoordigd want in deze tijd van crisis was er een discussie ontstaan of je dat wel kon maken zoveel geld over de balk gooien. Zwijndrecht was slechts vertegenwoordigd met  twaalf personen.


Het is nog niet zo lang normaal dat ook raadsleden dit jaarlijkse verenigingscongres bezoeken. Het is vooral een feestje van de Bobo's de college s en to(b)pambtenaren. In Leeuwarden liet het college van Delft goed zien wat zij er van dachten. Geheel laveloos zwalkten zij daar door de straten.
Zwijndrecht is dus sinds de jaren zeventig meer naar de moderne kant opgegaan terwijl bijvoorbeeld buurgemeente H I Ambacht meer in de traditie is blijven steken.


De raad in Zwijndrecht is nu al weer gewend dat er niet meer gedronken wordt in de raadzaal en dat alcohol pas geschonken wordt na de raad maar dan wel met bitterballen en aanverwanten want ook dit is iets wat velen niet meer willen missen. Ook het roken is ingeperkt. Er is een rookkamer  of je gaat buiten roken maar zoals dat vroeger ging tot het rookverbod er kwam mag is het niet meer.
Men rookte sigaretten,shag , sigaren en pijp tot de ruimtes soms blauw stonden van de rook.

Bij de overgang naar het niet roken was dat voor sommige raadsleden wel wennen. Zij vonden het maar gezeur en rookten gewoon daar waar het niet mocht. De laatste die dat deed was Bert Exoo met als resultaat dat het gehele raadhuis ontruimt moest worden. Zonder goed op te letten was hij onder de rookmelder gaan staan en kwam de brandweer uitgerukt de boel ontruimen.


In het VNG boek staat ook een foto van de nieuwe raadzaal van Zwijndrecht vanwege de geïntegreerde nieuwe technologie. Maar zelfs die vernieuwing is al weer vernieuwd. De getoonde apparatuur wordt al niet meer gebruikt want men is op de nieuwe generatie overgestapt en is met Ipads gaan werken. Deze geupdatete versie van computergebruik leidt niet bij alle raadsleden tot het gewenste resultaat.
 

Voor een raadslid als Henk Pasveer die de situatie van de koffie uit de thermoskan nog heeft meegemaakt heeft deze zich  in die meer dan dertig jaar toch goed aangepast aan de moderniteiten die zich aandienden. Het is duidelijk niet meer zijn stijl zoals thans de zaken gaan  maar dat past dan ook wel een beetje bij zijn denominatie waaruit hij spreekt met de bijzondere aantekening dat deze in Zwijndrecht toch wel veel moderniteit in zich herbergt.


Maar als je dan ziet dat van de in 1912 nog 188 gemeenten  en er nu nog 72 over zijn  dan kan je wel stellen  dat er veel is veranderd.
Volgens de trendwatchers die zich ook op het VNG congres manifesteren gaat dit nog verder veranderen en zullen er meer gemeenten verdwijnen en zich samenvoegen zoals dat nu bijvoorbeeld ook  al in de Drechtsteden gebeurt. En dan zullen velen  blijven roepen dat ze de dorpeling zijn  daar waar ze wonen.

Ik voor mij, ik ben bewoner van de aarde, wereldburger geboren in Zwijndrecht wat in het het verleden een zeebodem was  en waarvandaan je in een latere periode naar Engeland kon lopen, mammoeten kon tegen komen of de sabeltandtijger. Ik beweeg me door de Drechtsteden en je kan mij tegenkomen in Alblasserdam, Ambacht, Dordrecht, Papendrecht, Sliedrecht of gewoon in Zwijndrecht en soms ook in de enclave Heerjansdam.

Op al die plekken kom ik nog wel de mastodonten tegen die zeggen meer van de traditie dan van de moderniteit te zijn. Zij lopen niet meer in klederdracht en kopen al lang niet meer lokaal, vliegen voor hun vakanties over de gehele wereld maar samen iets met de buren doen blijft eng. Ze zijn tegen omdat ze tegen zijn en wie niet voor mij is, is tegen mij geheel in de traditie van de streek
 

Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.