Op een klein stationnetje
Deze week kwam het rangeerterrein Kijfhoek in het nieuws met slapende toezichthouders, Goed om te zien dat er iets gebeurd aan mensen die slapend hun geld denken te verdienen. Maar het spoor is toch sinds 1850 in ontwikkeling en beslist een belangrijke schakel in transport van mens en goederen. Veiligheid is daarbij een belangrijk gegeven.
Ook in het taalgebruik is de trein een vast gegeven. Het wordt als voorbeeld gebruikt op diverse niveaus. De rijdende trein waar niet op kan springen of die je kan stoppen. Of aansluitend op het rangeerterrein het voorbeeld van een trein waar wagens aan of afhaken. Vooral dat laatste gaat erg modern op Kijfhoek. Het is het modernste rangeerterrein in Europa. Het enige wat ontbreekt is de plek waar de wagens die gerangeerd worden op het rangeerterrein, dat bleek wel met de brand op Kijfhoek begin dit jaar.
Veiligheid op het spoor was vanaf het begin natuurlijk van toepassing. Toch was dat uiteraard niet zo modern. Spoorbomen die met de hand bediend werden net als spoorwissels waarover kolengestookte locomotieven de treinen voort deden bewegen.
Wie nu wel eens een kolenlocomotief met de stoomdagen voorbij ziet rijden kan zich indenken hoe dat vroeger toeging op de stations.
Omdat ik dicht bij het spoor woon zie ik jaarlijks veel van die locomotieven voorbij komen of is het steeds dezelfde? Ik heb ook wel eens op het station gestaan terwijl er zo een museumstuk voorbij kwam en dan sta je echt in de mist van stoom en roet.
Het huidige station in Zwijndrecht bedacht ik me is het derde station in de Zwijndrechtse geschiedenis. Zwijndrecht had tot de jaren tachtig ook nog een mooi wit seinwachters-huis tussen de bruggen over de Maas. Het witte huis was in de laatste jaren een kraakpand waar een diversiteit van mensen woonde die trachtte het pand te behouden. De trein gaat door en het pand werd gesloopt. Een van de studenten die er woonde traceerde ik in Dordrecht als kunstenaar ondernemer Booy Bastiaans.
Iets verder Zwijndrecht in aan de Stationsweg ligt nog een mooie bult waar het tweede station van Zwijndrecht . Naast die plek stond de oude fietsenstalling waar destijds Groenveld met motoren en fietsen neerstreek die nu een generatie verder op de Jansenlaan zit.
De reden voor de nieuwbouw van het station op de huidige locatie had te maken met de steile helling van 13 graden die genomen moest worden over de Oude Maas. Vanwege het vermogen dat nodig was moest men iets verder weg van de rivier. Het huidige stations heeft diverse transformaties ondergaan.
De overkapping die het voor reizigers aangenamer moest maken om te wachten op de trein was onder andere een inspanning van Paul Hoogerwerf destijds raadslid van de PvdA in Zwijndrecht. Na de overkapping is het spoor ook nog eens verdubbeld. Het was feitelijk een echte ramp destijds wachten op een station in weer en wind zonder beschutting zoals ik zelf ook heb mogen ondervinden. Nu wordt het stationsplein opgeknapt om er een prettig verblijfsgebied en een mooi gezicht op Zwijndrecht te realiseren.
Een derde plek waar een station was geprojecteerd in de jaren dertig door Piet Verhagen lag aan de Jeroen Boschlaan ( toen Lindelaan) ter hoogte van de daar gesitueerde begraafplaats. Het is er dus nooit van gekomen.
Het eerste station lag bij bij Bakenstein de naam oude stationsweg die daar loopt duidt deze wel aan.
Het was een mooi wit gebouw geheel klassiek zoals veel van die gebouwen en in de stijl van het seinwachters-huis. Dit station werd in de beginjaren zeventig gesloopt.
Een van mijn klasgenoten woonde er en rondom zijn huis lagen nog de enorme steenblokken die van de ontspoorde trein waren gevallen. Een enkel stuk ligt er nog ter hoogte van de plek waar het station stond. In de toekomstvisie van Zwijndrecht was weer sprake van een station op Bakenstein.
Of dat ooit realiseerbaar is vanwege doorgaande treinen en de veiligheid blijft de vraag, nou ja vraag waarschijnlijk volledig onhaalbaar met alles wat er tot op heden gebeurd is.
Windmolens naast die locatie mogen al niet van de spoor-beheerder. En wie zich dan de vraag stelt wie was er eerder de spoor of het stroom kan ik antwoord geven; het spoor. Tenslotte kwam het licht middels de uitvinding van Edison pas in 1879.
Het was wel een oplossing geweest elektriciteitsopwekking naast het elektrische spoor. Het eerste elektrische spoor begon al vroeg in 1908 dus zou het niet vreemd zijn als de spoor-beheerder al eerder begonnen zou zijn met energieopwekking.
Dat je goed kan slapen langs het spoor bewees men dus al heel lang . Tot de jaren tachtig in het oude stationsgebouw en het seinwachters-huis tot recent in het gebouw van de treindienstleiders op Kijfhoek. Met de veiligheidseisen rond het spoor lopen nog veel mensen gevaar bij een eventuele calamiteit. Dat is dan ook de reden voor een jarenlange lobby voor een spoortunnel onder Zwijndrecht en Dordrecht waar sinds het spoor er ligt mensen heel dicht aan of bijna op het spoor wonen.
Deze lobby krijgt steeds meer vorm door de ongevallen en de slapende mensen van het veiligheidsbedrijf DB Schenker. Je zou dus van een geluk bij een ongeluk kunnen spreken. Maar de trein gaat door wacht tot het rode licht gedoofd is.
